Zmiany w upadłości konsumenckiej od marca 2020!

Upadłość konsumencka - postępowanie o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej

W ostatnich latach obserwujemy wzrost zainteresowania postępowaniem o ogłoszenie upadłości przez osoby fizyczne. Powodem tego wzrostu były dwie nowelizacje przepisów ustawy, pierwsza z nich z dnia 31.12.2014 r., a następna dokładnie rok później tj. 31.12.2015 r. Wraz z chwilą wejścia w życie drugiej nowelizacji aktu normatywnego, zmienił się dotychczasowy tytuł ustawy "Prawo upadłościowe i naprawcze" na "Prawo Upadłościowe". Na skutek zmian z roku na rok rosła liczba postępowań o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i według statystyk przedstawionych przez Monitor Sądowy i Gospodarczy na koniec 2019 roku licznik ogłoszonych upadłości konsumenckich dobił do 7944 - co oznacza wzrost w stosunku do roku poprzedzającego o blisko 21%.

2020 - NOWA UPADŁOŚĆ - co, jak i od kiedy?

6 września 2019 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2019 r., o zmianie ustawy Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw. Większość przepisów, które uległy zmianom, weszły w życie 24 marca 2020 r. Poniżej postaramy się w najbardziej przystępny sposób przedstawić najważniejsze zmiany dotychczasowych przepisów oraz poruszyć najbardziej problematyczne kwestie związane z "nową" upadłością konsumencką!

Umożliwienie przystąpienia do postępowania o ogłoszenie upadłości konsumenckiej przedsiębiorcom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą.

Do dnia 24 marca 2020 r., osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą borykające się z problemem utraty płynności finansowej lub, u których wysokość zobowiązań przewyższyła wartość majątku przedsiębiorstwa zobowiązane były postępować w myśl przepisów prawa upadłościowego, przeznaczonych dla spółek osobowych i kapitałowych. O ogłoszenie upadłości "konsumenckiej" mogły ubiegać się wyłączenie osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. W chwili obecnej nowelizacja zapewniła możliwość przystąpienia do postępowania upadłościowego konsumenckiego osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą. Warunkiem jest zamknięcie działalności najpóźniej na dzień przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

ZRÓWNOWAŻENIE CELU POSTĘPOWANIA

Dotychczas pierwszorzędnym celem postępowania upadłościowego było oddłużenie upadłego, co wielokrotnie w sposób negatywny odbijało się na wierzycielach. W chwili obecnej ustawa wprowadziła mechanizm chroniący wierzycieli, który kładzie taki sam nacisk na zaspokojenie jego roszczeń jak na oddłużenie upadłego. Więcej na ten temat znajdziecie Państwo poniżej (ogłoszenie upadłości pomimo doprowadzenia do stanu niewypłacalności z własnej winy lub rażącego niedbalstwa).

Postępowanie może toczyć się w 3 różnych trybach

1. Konsumenckim - klasyczny tryb prowadzenia postępowania o ogłoszenie upadłości osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej
2. Układowym - tryb układowy jest nowością w przepisach prawa upadłościowego dotyczących osób fizycznych, a jego celem jest zawarcie ugody z wierzycielami - więcej o postępowaniu układowym przeczytacie niebawem TUTAJ!
3. Zwyczajnym - prowadzony w oparciu o przepisy dotyczące postępowania upadłościowego przedsiębiorcy, a o jego zastosowaniu zdecyduje sąd na podstawie informacji odzwierciedlających sytuację zadłużenia (wysokość długu i liczba wierzycieli), sytuację majątkową dłużnika (wartość majątku dłużnika) oraz inne okoliczności, które uzasadnią zastosowanie takiego trybu

Upadłość konsumencka mimo winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa dłużnika? TAK

Tak, jest to teraz możliwe, aczkolwiek należy mieć na uwadze, że nie ma to żadnego wpływu na sytuację wnioskującego o ogłoszenie upadłości. Sąd zyskuje możliwość, aby mimo wszystko po dokonaniu rzetelnej oceny sytuacji wnioskodawcy, pozwolić na ogłoszenie upadłości dłużnikowi, który doprowadził do stanu niewypłacalności umyślnie lub poprzez rażące niedbalstwo, jeśli inne przesłanki za tym przemawiają (względy słuszności, względy humanitarne). Uprawnienia sądu obejmują również sytuację, w której o ogłoszenie upadłości starać się będzie dłużnik, wobec którego w ciągu dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, prowadzono postępowanie upadłościowe. Oznacza to, iż system polskiego prawa upadłościowego zmierza w kierunku zachodnim - bardziej liberalnym niż dotychczas.

Należy mieć na uwadze, iż w przypadku celowego działania bądź zaniechania lub rażącego niedbalstwa ze strony dłużnika, które doprowadziło do osiągnięcia przez niego stanu niewypłacalności, sąd po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości, będzie zobligowany wyznaczyć plan spłaty na okres od 3 do 7 lat. A ponadto całkowite umorzenie wierzytelności w takich przypadkach będzie niemożliwe nawet w przypadku utraty całego majątku przez dłużnika.

Ważne! Od chwili wprowadzenia zmian dłużnik dążący do ogłoszenia upadłości konsumenckiej będzie zobowiązany podać we wniosku więcej informacji na temat osiąganych przychodów oraz kosztów codziennego utrzymania siebie i najbliższych, jeżeli takie osoby pozostają na utrzymaniu wnioskodawcy. Ponadto we wniosku powinny znaleźć się informacje o czynnościach prawnych dokonanych w ciągu 1 roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, których przedmiotem były akcje lub udziały w spółkach, nieruchomości, rzeczy ruchome, wierzytelności lub inne umowy, których przedmiotowa wartość przekroczyła 10.000 zł.

Ważne! Nowelizacja daje również uprawnienie sądom do umorzenia postępowania w chwili, gdy ujawnione przez wnioskodawcę dane we wniosku o ogłoszenie upadłości okażą się niepełne lub niezgodne z prawdą. Dlatego tak ważne jest, aby wniosek o ogłoszenie upadłości sporządzony był sumiennie i z dołożeniem najwyższej staranności.

Postępowanie upadłościowe na wniosek wierzyciela

Oznacza możliwość złożenia wniosku przez wierzyciela o ogłoszenie upadłości wobec swojego dłużnika. Jednakże w tymże przypadku nieco odmiennie będzie wyglądał wniosek o ogłoszenie upadłości, którego forma będzie znacznie bardziej przypominać wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy niż osoby fizycznej (konsumenta).

Wierzyciele

To osoby, którym przysługuje prawo zaspokojenia roszczeń względem dłużnika. Dotychczasowe postępowanie upadłościowe prowadzone było w trybie "bez udziału wierzycieli". Listę wierzycieli zatwierdzał sąd na podstawie złożonego przez dłużnika wniosku o ogłoszenie upadłości oraz informacji przedłożonych przez urzędy i inne instytucje. Obecnie, po zmianach sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości będzie wzywał wierzycieli, do zgłaszania wierzytelności syndykowi (a nie jak dotychczas sędziemu komisarzowi), przysługujących im względem upadłego w terminie 30 dni od obwieszczenia o wydaniu postanowienia. 30-sto dniowy termin sąd również wskaże osobom, którym przysługuje prawo, roszczenie osobiste, które ciąży na nieruchomości upadłego. Należy podkreślić, iż możliwość zgłoszenia wygasa z upływem terminu. Po upływie wskazanego okresu, osoby posiadające roszczenie wobec upadłego dłużnika, utracą prawo jego zaspokojenia w drodze toczącego się postępowania.

Zakończenie postępowania

W tej materii również zaszły istotne zmiany. Postępowanie upadłościowe (właściwe) może zakończyć się wyłącznie na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest zatwierdzenie planu spłaty wierzycieli a drugim umorzenie długów upadłego dłużnika. Zmiany, które weszły w życie wraz z nowelizacją obowiązującą od 24 marca 2020 r., dotykają umorzenia długów. Sąd będzie mógł umorzyć długi upadłego bezwarunkowo oraz pod warunkiem. Bezwarunkowego umorzenia szczegółowo omawiać raczej nie trzeba. Dochodzi do niego w chwili, gdy z ustaleń sądu wynika, iż upadły nie będzie zdolny do spłaty zadłużenia, a jego sytuacja nie rokuje na zmiany w najbliższych latach. Z warunkowym umorzeniem postępowania będziemy mieli w sytuacji, gdy niemożność regulowania zobowiązań po stronie upadłego ma charakter tymczasowy. Sąd umorzy długi upadłego pod warunkiem (istota warunku wskazana została w art. 89 i następne Kodeksu cywilnego), że w ciągu 5 lat sytuacja dłużnika niepozwalająca na spłatę zadłużenia nie ulegnie zmianie. Jeśli jednak w tym czasie sytuacja finansowa dłużnika ulegnie polepszeniu, sąd będzie mógł ustalić plan spłaty wierzycieli. W jaki sposób sąd będzie sprawował pieczę nad spełnieniem się warunku? Upadły będzie zobowiązany do złożenia corocznego sprawozdania przedstawiającego sytuację ekonomiczną i zawodową z uwzględnieniem rocznego zeznania podatkowego.

Zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli

Nowelizacja prawa wprowadziła do porządku prawnego zupełnie nowy tryb prowadzenia postępowania upadłościowego wobec osoby fizycznej, którym jest możliwość zawarcia układu na zgromadzeniu wierzycieli. Ten rodzaj postępowania znany jest z postępowania upadłościowego przeznaczonego dla przedsiębiorcy. Postępowanie w takim trybie może zostać wszczęte zarówno na wniosek dłużnika jak i z inicjatywy sądu.

Wniosek i opłaty

Wszczęcie postępowania poprzedzone jest sporządzeniem wniosku, składanego na formularzu - innym niż ten, którym posłużylibyśmy się sporządzając wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej. Na chwilę złożenia wniosku do sądu, wnioskodawca powinien być przygotowany na większy wydatek niż konsument dążący do ogłoszenia upadłości. Opłata za wszczęcie postępowania jest równa przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego ogłoszonemu przez Główny Urząd Statystyczny. W dniu 20 kwietnia 2020 roku Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłosił, iż wysokość przeciętnego wynagrodzenia to 5.489,21 PLN (link do obwieszczenia https://tiny.pl/7xl1p).

Jeśli nawet wnioskodawca jest przygotowany na taki wydatek, to decyzję o otwarciu postępowania i tak podejmie sąd, który wcześniej na podstawie badania kondycji finansowej wnioskującego, stwierdzi, czy pozwala ona na zawarcie i wykonanie układu. Ten rodzaj postępowania nie skutkuje wydaniem postanowienia przez sąd ogłaszającego upadłość dłużnika.

ZGROMADZENIE WIERZYCIELI | ROZŁOŻENIE ZADŁUŻENIA NA RATY | UMORZENIE ODSETEK | UMORZENIE CZĘŚCI DŁUGU | NADZORCA SĄDOWY

Jeśli chcesz bezpłatnie skonsultować swoją sytuację ekonomiczną, skontaktuj się z nami telefonicznie 883 882 335, poprzez formularz kontaktowy znajdujący się w oknie czat po prawej stronie lub zostaw nam wiadomość na skrzynce mailowej Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Aby jeszcze dokładniej przybliżyć Państwu jakie zmiany zaszły w postępowaniu o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, na bieżąco będziemy publikować artykuły, które pojawiać się będą przynajmniej raz w tygodniu!

Gdańsk | Gdynia | Sopot | Słupsk | Wejherowo | Rumia | Reda | Lębork | Tczew | Malbork | Chojnice | Kościerzyna | Kartuzy | Kwidzyn | Pruszcz Gdański | Starogard Gdański | Nowy Dwór Gdański | Sztum | Pelplin | Bytów | Miastko | Człuchów | Puck | Władysławowo | Hel | Łeba | Ustka | Żukowo